Europejski Akt o Dostępności, EAA, European Accessibility Act – jak dostosować swoje usługi cyfrowe do wymogów dostępności w 2025 roku

Europejski Akt o Dostępności (EAA) wprowadza obowiązki dla firm oferujących usługi i produkty cyfrowe, takie jak strony internetowe, aplikacje mobilne czy platformy e-commerce. Zgodnie z dyrektywą, przedsiębiorcy muszą zapewnić, że ich usługi cyfrowe są dostępne dla wszystkich użytkowników, w tym osób z różnymi niepełnosprawnościami, takimi jak osoby z ograniczoną mobilnością, wzrokiem, słuchem czy innymi potrzebami. W artykule omówimy, jakie konkretne kroki należy podjąć, aby zapewnić zgodność z EAA i jakie korzyści może odnieść firma z wdrożenia zaleceń.

Europejski Akt o Dostępności (EAA) to regulacja Unii Europejskiej, której celem jest zapewnienie, że produkty i usługi, w tym usługi cyfrowe, będą dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. EAA wprowadza obowiązki dla dostawców usług i produktów, takich jak strony internetowe, aplikacje mobilne, sklepy internetowe oraz inne usługi cyfrowe, aby stały się one łatwiejsze do użytkowania dla osób z ograniczoną mobilnością, wzrokiem, słuchem oraz innymi potrzebami.

Dyrektywa EAA została przyjęta przez Parlament Europejski w 2019 roku i wymaga, aby wszystkie produkty i usługi w UE objęte jej przepisami były w pełni dostosowane do norm dostępności najpóźniej do końca czerwca 2025 roku. Oznacza to, że dostawcy usług cyfrowych, takich jak platformy e-commerce, aplikacje mobilne czy strony internetowe, muszą spełnić określone wymagania, aby ich usługi były dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Polski Sejm uchwalił ustawę “o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze”, która przeniosła do polskiego prawa unijną dyrektywę 26 kwietnia 2024 r.

• Ustawa wchodzi w życie 28 czerwca 2025 r.
• Okresy przejściowe do 2030 r.

Zgodność z EAA jest wymagana dla każdej organizacji prowadzącej działalność na rynku Unii Europejskiej (UE) – niezależnie od tego, gdzie ta organizacja ma swoją siedzibę. Na przykład firma e-commerce z siedzibą w USA, która sprzedaje produkty konsumentom w UE, podlega wymogom EAA. Podobnie hotel z siedzibą w USA, oferujący rezerwacje online dla konsumentów z UE, musi zapewnić, że jego strona rezerwacyjna spełnia wymagania dotyczące zgodności z EAA.

Celem dyrektywy jest nie tylko zapewnienie łatwego dostępu do usług cyfrowych dla osób z niepełnosprawnościami, ale także ułatwienie im codziennego funkcjonowania, eliminując bariery technologiczne i komunikacyjne.

Niektóre rodzaje treści cyfrowych stanowią wyjątek od wymogów EAA, co oznacza, że nie muszą spełniać wymagań dostępności określonych w tej dyrektywie. Wyjątki obejmują:

• Prezentacje multimedialne zapisane wcześniej niż 28 czerwca 2025 roku
• Format plików biurowych opublikowane przed 28 czerwca 2025 roku
• Mapy online i usługi mapowe, jeśli istotne informacje są dostarczane w dostępnej formie cyfrowej w przypadku map przeznaczonych do celów nawigacyjnych
• Treści stron internetowych i aplikacji mobilnych stanowiące archiwa (zawierające wyłącznie treści, które nie są aktualizowane ani edytowane po 28 czerwca 2025 roku)

Dostosowanie stron internetowych do normy EN 301 549, na której opiera się EAA.

Norma EN 301549 zawiera w sobie także wytyczne WCAG 2.1 AA (Web Content Accessibility Guidelines), czyli międzynarodowe standardy dostępności, które pomagają w tworzeniu treści dostępnych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

W skrócie, należy zadbać między innymi o takie elementy jak:

• Dostosowanie kolorów i kontrastów,
• Zwiększenie dostępności za pomocą klawiatury (np. możliwość nawigowania bez używania myszy),
• Zapewnienie napisów do materiałów wideo oraz transkrypcji dla osób niesłyszących,
• Zwiększenie czytelności tekstów poprzez odpowiednią czcionkę i układ strony.

Zobacz wszystkie wytyczne WCAG 2.1 AA

Aplikacje mobilne również muszą spełniać wymagania EAA. To obejmuje:

• Implementację funkcji dostępności, takich jak możliwość zmiany rozmiaru tekstu czy zastosowanie technologii rozpoznawania mowy,
• Przystosowanie aplikacji do osób z ograniczoną sprawnością ruchową (np. większe przyciski, łatwiejsza nawigacja),
• Testowanie aplikacji pod kątem użyteczności przez osoby z niepełnosprawnościami.

Przedsiębiorcy muszą przeprowadzać regularne testy dostępności swoich stron i aplikacji. W tym celu mogą skorzystać z narzędzi automatycznych (np. WAVE, Lighthouse) oraz testów z udziałem osób z niepełnosprawnościami.

Sklepy internetowe muszą również spełniać normy dostępności, umożliwiając łatwą nawigację, składanie zamówień oraz korzystanie z procesów płatności przez osoby z niepełnosprawnościami.

Firmy muszą udokumentować, jakie konkretne zmiany wprowadziły w swoich usługach cyfrowych, aby mogły wykazać zgodność z przepisami EAA. Muszą udostępnić publicznie "Oświadczenie dostępności" czyli informacje o tym w jaki sposób ich produkt spełnia warunki EAA.

Zobacz przykład

Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie audytu dostępności w celu zidentyfikowania luk w zgodności w istniejących produktach, usługach i platformach cyfrowych. Audyt ten pozwoli wykryć obszary, które wymagają poprawy, zarówno pod kątem stron internetowych, jak i aplikacji mobilnych. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mogli skupić się na najbardziej krytycznych aspektach dostępności, które muszą zostać dostosowane do standardów EAA.

Pełen zakres audytu znajdziesz na dole artykułu.

Aby spełnić wymagania EAA, konieczne jest wdrożenie międzynarodowych standardów dostępności EN 301 549, które zawierają w sobie wymagania WCAG 2.1 AA (Web Content Accessibility Guidelines).

Te standardy pomagają zapewnić, że strony internetowe i aplikacje mobilne będą dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, m.in. poprzez zapewnienie kompatybilności z technologiami wspomagającymi, takimi jak czytniki ekranu. Należy zadbać o to, aby treści były łatwe do zrozumienia, a nawigacja była dostępna zarówno dla osób z ograniczoną mobilnością, jak i dla osób z problemami ze wzrokiem czy słuchem.

Po przeprowadzeniu audytu i zidentyfikowaniu problemów należy przystąpić do ich naprawienia. Może to obejmować m.in. dostosowanie kontrastów kolorów, poprawienie struktury strony, umożliwienie nawigacji za pomocą klawiatury oraz zapewnienie transkrypcji i napisów do materiałów wideo. Należy skupić się na usunięciu wszystkich barier, które mogą utrudniać dostęp osobom z niepełnosprawnościami.

Każdy podmiot zobowiązany do przestrzegania dyrektywy EAA powinien posiadać kompletną dokumentację zgodności swojego produktu. Oznacza to sporządzenie szczegółowej listy elementów spełniających wymagania dostępności oraz wskazanie obszarów, które wymagają poprawy.

W przypadku stwierdzenia braków w dostępności, dokumentacja powinna zawierać konkretne plany działań na rzecz ich eliminacji – opis podejmowanych kroków, harmonogram wdrożenia ulepszeń oraz docelowe rozwiązania, które zapewnią zgodność z przepisami EAA.

Taka transparentność nie tylko ułatwia spełnienie wymogów prawnych, ale również stanowi wyraźny sygnał dbałości o użytkowników, którzy mogą napotkać bariery w dostępie do produktu.

Aby zapewnić skuteczne wsparcie, należy przeszkolić pracowników, szczególnie zespoły projektowe i programistyczne, w zakresie zasad dostępności. Wiedza na temat wymagań EAA oraz sposobów ich implementacji pomoże w efektywnym dostosowywaniu produktów i usług cyfrowych. Pracownicy powinni znać metody testowania dostępności i rozumieć, jak wspierać osoby z niepełnosprawnościami, aby poprawić ich doświadczenia podczas korzystania z usług cyfrowych.

Zgodność z EAA nie kończy się na jednorazowym dostosowaniu usług. Należy prowadzić ciągły monitoring dostępności produktów cyfrowych, uwzględniając opinie użytkowników i dostosowując się do ewoluujących standardów dostępności. Ważne jest również śledzenie przepisów specyficznych dla poszczególnych krajów, ponieważ niektóre z nich mogą wprowadzać dodatkowe wymagania. Standard EN 301 549 jest regularnie aktualizowany, dlatego warto na bieżąco śledzić kolejne wersje tego dokumentu, aby zapewnić zgodność z najnowszymi wymaganiami dotyczącymi dostępności. Następna aktualizacja ma się pojawić w drugiej połowie 2025 roku.

Jeśli użytkownicy zgłoszą skargi dotyczące dostępności, należy je rozpatrzyć i w przypadku stwierdzenia niezgodności przeprowadzić działania naprawcze, aby utrzymać wysoką jakość usług i pełną zgodność z EAA.

Dostosowanie usług cyfrowych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami pozwala dotrzeć do szerszej grupy odbiorców. W Polsce około 3 miliony osób ma formalne orzeczenie o niepełnosprawności, a rzeczywista liczba osób z różnymi formami niepełnosprawności może sięgać aż 7 milionów. Na poziomie Unii Europejskiej aż 27% dorosłych zgłasza trudności w wykonywaniu codziennych czynności z powodu niepełnosprawności. Dzięki dostosowaniom, firmy mogą w pełni wykorzystać ten potencjał i dotrzeć do nowych, lojalnych klientów.

Firmy, które dbają o dostępność swoich usług cyfrowych, zyskują reputację odpowiedzialnych i społecznie zaangażowanych. To może przyciągnąć lojalnych klientów, którzy cenią inkluzywność.

Wdrażając wymagania EAA, firmy unikają ryzyka kar za brak zgodności z przepisami unijnymi dotyczącymi dostępności. Zgodność z EAA może również pomóc w spełnieniu wymagań prawnych w innych krajach UE.

Dostosowanie stron i aplikacji pod kątem dostępności może poprawić ich ogólną użyteczność dla wszystkich użytkowników, nie tylko osób z niepełnosprawnościami. Może to prowadzić do większej satysfakcji klientów i lepszych wyników biznesowych.

Firmy, które dostosowują swoje usługi cyfrowe, wyróżniają się na tle konkurencji, szczególnie na rynku, który coraz bardziej docenia otwartość i dostępność.

Jeśli firma nie dostosuje usług cyfrowych do wymagań Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA), grożą jej poważne konsekwencje:

1) Sankcje finansowe

Firmy oferujące usługi cyfrowe w UE muszą spełniać wymogi EAA. Brak dostosowania do norm dostępności może skutkować karami finansowymi, które różnią się w zależności od kraju.

2) Strata klientów i reputacji

Niedostosowanie usług cyfrowych może wykluczyć osoby z niepełnosprawnościami, co prowadzi do utraty klientów i negatywnego wpływu na reputację firmy, szczególnie w mediach społecznościowych.

3) Utrata kontraktów i współpracy

Firmy niespełniające norm dostępności mogą mieć problem z pozyskiwaniem nowych kontraktów, zwłaszcza od organizacji publicznych i dużych firm dbających o społeczną odpowiedzialność.

4) Procesy sądowe

W UE osoby z niepełnosprawnościami mogą pozywać firmy, które nie zapewniają dostępności ich usług cyfrowych, co prowadzi do kosztownych procesów i dodatkowych wydatków.

5) Zmniejszenie konkurencyjności

Firmy, które ignorują dostępność, zostaną wykluczone z rynku, ponieważ konkurenci dostosowani do EAA będą miały przewagę, a klienci coraz częściej wybierają firmy inkluzywne.

Jeśli potrzebujesz wsparcia przy audycie swoich rozwiązań pod kątem zgodności z EAA, napisz do nas.

Przeprowadzimy audyt i stworzymy listę rekomendacji dla potrzebnych zmian. Przeszkolimy Twój zespół z dokumentacji i wymaga i przygotujemy wymagane wzory dokumentacji.

Kolejność wymienionych obszarów jest zgodna z listą przedstawioną w normie EN 301 549, w rozdziałach 9 i 11, które dotyczą stron internetowych i aplikacji.